Cách đây 80 năm, ngày 22/12/1944, tại khu rừng giữa hai tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo thuộc châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng (nay là xóm Nà Sang, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập.

Trong Chỉ thị về nhiệm vụ cách mạng quan trọng này, Lãnh tụ Hồ Chí Minh nêu rõ: “Tên Đội Việt nam tuyên truyền giải phóng quân nghĩa là chính trị trọng hơn quân sự. Nó là đội tuyên truyền”. Người còn gửi gắm: “Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân là đội quân đàn anh, mong cho chóng có những đội đàn em khác. Tuy lúc đầu quy mô của nó còn nhỏ, nhưng tiền đồ của nó rất vẻ vang. Nó là khởi điểm của giải phóng quân, nó có thể đi suốt từ Nam chí Bắc, khắp đất nước Việt Nam”. Chỉ thị cho thấy sự lãnh đạo sáng suốt và tầm nhìn của Đảng và Bác Hồ vĩ đại. Đồng chí Võ Nguyên Giáp được Trung ương Đảng và Lãnh tụ Hồ Chí Minh ủy nhiệm tổ chức, lãnh đạo, chỉ huy, tuyên bố thành lập Đội, gồm 34 người, biên chế thành 3 tiểu đội do đồng chí Hoàng Sâm làm Đội trưởng, đồng chí Xích Thắng làm Chính trị viên, có chi bộ Đảng lãnh đạo.

Với ý nghĩa lịch sử to lớn đó, ngày 22-12-1944 đã trở thành Ngày thành lập, Ngày truyền thống của Quân đội nhân dân Việt Nam; đánh dấu sự ra đời, phát triển của lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam; đồng thời, khẳng định sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng ở nước Việt Nam.

Chỉ ít ngày sau khi được thành lập, chiều ngày 25/12/1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đã mưu trí, táo bạo, bất ngờ đột nhập vào đồn Phai Khắt và sáng hôm sau tiếp tục đột nhập đồn Nà Ngần (đều đóng tại châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), tiêu diệt hai tên đồn trưởng, bắt sống toàn bộ binh lính địch, thu vũ khí, quân trang, quân dụng. Chiến thắng Phai Khắt, Nà Ngần đã mở đầu cho những trang vàng lịch sử của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Lớn mạnh nhanh chóng cả về chính trị và chiến đấu, quân đội ta đã cùng toàn dân tiến hành cuộc tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã giành thắng lợi vang dội, đỉnh cao là Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh, lập nên nhiều chiến công, làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975 lịch sử, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh, hoàn thành sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Sau giải phóng, quân đội ta đã cùng nhân dân vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn, tiếp tục thực hiện hai cuộc chiến tranh chống quân xâm lược ở biên giới phía Bắc và phía Tây Nam Tổ quốc, bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; đồng thời thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả, giúp đỡ nước bạn Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng, được lãnh đạo và nhân dân nước bạn yêu mến gọi là “Đội quân nhà Phật”.

Tổng Bí thư Tô Lâm duyệt Đội Danh dự QĐND Việt Nam tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân. Ảnh: Bộ Quốc phòng

Từ một lực lượng vũ trang khởi nghĩa, Quân đội ta đã trở thành một quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Sự phát triển toàn diện về chất lượng đội ngũ, trang bị vũ khí kỹ thuật hiện đại, cùng với việc tăng cường hợp tác quốc tế, tích cực tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, đã góp phần nâng cao vị thế của Quân đội nhân dân Việt Nam lên một tầm cao mới.

Gắn bó máu thịt với nhân dân, tích cực tham gia các hoạt động vì cộng đồng, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn khẳng định vai trò nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, thực hiện tốt chức năng của đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất tô thắm thêm phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” luôn là chỗ dựa tin cậy, vững chắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Trong 80 năm lịch sử vẻ vang của Quân đội Nhân dân Việt Nam, lớp lớp cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô tự hào luôn giữ vai trò và có đóng góp to lớn. Trước và trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các đội tiền thân của lực lượng vũ trang Thủ đô như: Đội Danh dự Việt Minh, Đoàn Thanh niên tuyên truyền xung phong thành Hoàng Diệu, Đội Tự vệ chiến đấu cứu quốc Hoàng Diệu… lần lượt ra đời, trở thành những đội quân xung kích, làm nòng cốt đẩy mạnh đấu tranh vũ trang, cùng nhân dân chớp thời cơ vùng lên khởi nghĩa, giành chính quyền, góp phần quyết định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và các cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới, hình ảnh người chiến sĩ Thủ đô luôn sáng ngời và trở thành biểu tượng chung cho ý chí quyết chiến, quyết thắng của Quân đội ta. Đó là hình ảnh người chiến sĩ cảm tử Thủ đô ôm bom ba càng với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”. Đó là hình ảnh những người lính Trung đoàn Thủ đô chia tay Hà Nội sau trận chiến 60 ngày đêm năm 1946 vô cùng oanh liệt mở đầu cuộc kháng chiến trường kỳ chống Pháp, “Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”; để ngày 10-10-1954, họ trở về trong rừng cờ hoa rực rỡ của đồng bào đón đoàn quân chiến thắng trở về. Đó là những người con Thủ đô “xếp bút nghiên lên đường ra trận”, cùng “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”. Đó là hình ảnh những người lính Thủ đô kiên cường trên mâm pháo, giăng lưới lửa vít cổ “Thần sấm”, “Con ma” B-52 của giặc Mỹ, lập nên kỳ tích “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.

Trong thời kỳ đổi mới, lực lượng vũ trang Bộ Tư lệnh Thủ đô luôn luôn gương mẫu đi đầu trong xây dựng lực lượng và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Lực lượng vũ trang Thủ đô đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng: 01 Huân chương Sao vàng; 03 Huân chương Hồ Chí Minh; 05 Huân chương Quân công; 05 Huân chương Chiến công; 06 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc; 03 lần được tuyên dương “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và thời kỳ đổi mới, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Phát huy truyền thống vẻ vang, những năm qua, lực lượng vũ trang Thủ đô tiếp tục có những bước trưởng thành, phát triển toàn diện, đóng góp quan trọng vào thành tích chung của Quân đội Nhân dân Việt Nam, của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô.

Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã bám sát sự lãnh đạo chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Thành ủy, UBND thành phố, cụ thể hóa “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, tập trung hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ theo kế hoạch và nhiệm vụ đột xuất; tham mưu thực hiện tốt các chương trình, đề án về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn thành phố; duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ an toàn tuyệt đối các mục tiêu, sự kiện chính trị quan trọng (khoảng gần 2.000 sự kiện/năm); phối hợp huy động các nguồn lực để xây dựng, nâng cao tiềm lực khu vực phòng thủ thành phố; đẩy nhanh thực hiện các mục tiêu Chương trình quốc phòng, an ninh của Thành ủy Hà Nội.

Đồng chí Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Hà Nội chủ trì Hội nghị ra Nghị quyết lãnh đạo chuyển địa phương vào tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, động viên cục bộ của Hà Nội năm 2024. Ảnh: Báo Hà Nội Mới

Trong những hoàn cảnh khó khăn như thiên tai, dịch bệnh, hình ảnh cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô, những người lính “Bộ đội Cụ Hồ” giữa thời bình vẫn luôn là chỗ dựa tin cậy của nhân dân Thủ đô. Khi đại dịch Covid-19 xảy ra, với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, cán bộ, chiến sĩ Lực lượng vũ trang Thủ đô đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, nguy cơ bị lây nhiễm, luôn là lực lượng nòng cốt, xung kích trên tuyến đầu, cùng các cấp, các ngành tích cực phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân. Ngay trong những ngày Hà Nội ứng phó với cơn bão số 3 (Yagi) và đợt mưa lũ kỷ lục vừa qua, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô là lực lượng nòng cốt di dời 27.000 lượt người dân đến nơi an toàn, có mặt ở những nơi xung yếu giúp bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân, giảm thiểu thiệt hại; chung tay cùng cả hệ thống chính trị và nhân dân khắc phục hậu quả.

Năm 2024, lực lượng vũ trang Thủ đô hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ thành phố Hà Nội (HN-24), qua đó nâng cao trình độ tổ chức chỉ huy hiệp đồng tác chiến của lực lượng vũ trang; tiếp tục bổ sung, điều chỉnh, xây dựng và hoàn thiện phương án tác chiến, chủ động xử lý các tình huống xảy ra, không để bị động, bất ngờ, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ mở rộng hợp tác quốc tế toàn cầu; tạo ra thế và lực mới cho Thủ đô trong quá trình hội nhập và phát triển.

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức. Chiến tranh, xung đột, “cách mạng màu”, khủng bố, tranh chấp lãnh thổ diễn ra ở nhiều nơi, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, biển đảo tiếp tục diễn ra đe dọa chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta. Các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đòi “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ ở nước ta. Nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa đặt ra rất nặng nề. Trong khi đó, Hà Nội tiếp tục là địa bàn trọng điểm chống phá của các thế lực thù địch, phản động. Năm 2025 còn là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm cuối cùng có ý nghĩa quyết định việc hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nhiệm kỳ 2021 -2025, năm tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Nhiệm vụ đặt ra rất nặng nề, khối lượng công việc đặt ra ngày càng lớn, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân, trong đó có vai trò xung kích, đi đầu của các cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô.

Đứng trước yêu cầu, nhiệm vụ chính trị đó, Đảng bộ và nhân dân Thủ đô luôn dành trọn niềm tin yêu và kỳ vọng vào cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô sẽ tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” và nét đẹp văn hoá “Người chiến sĩ Thủ đô”, quán triệt, vận dụng nhuần nhuyễn bài học của ông cha ta “Dựng nước đi đôi với giữ nước”, “Giữ nước từ khi nước chưa nguy”; tiếp tục thực hiện các quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng theo tinh thần nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI, khóa XIII) về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới"; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 22-9-2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về "Tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới"; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ, gắn phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng - an ninh, nhất là xây dựng “thế trận lòng dân vững chắc”; nỗ lực hoàn thành tốt các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh đã đề ra trong nhiệm kỳ 2020 - 2025. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả, hoàn thành các chỉ tiêu trong Chương trình số 09-CTr/TU ngày 17-3-2021 của Thành ủy Hà Nội (khóa XVII) về “Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2025"; trước mắt hoàn thành 100% chỉ tiêu động viên, tuyển quân năm 2025. Tổ chức thành công đại hội đảng bộ Bộ Tư lệnh Thủ đô; tham gia tổ chức và bảo vệ an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị của Đảng, Nhà nước và Thành phố diễn ra trên địa bàn, đặc biệt là các sự kiện chính trị, các kỳ họp Trung ương, Quốc hội, đại hội đảng bộ các cấp, Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Từng cơ quan, đơn vị và mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Thủ đô cần nỗ lực phấn đấu không ngừng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng lực lượng vũ trang Thủ đô vững mạnh toàn diện, có chất lượng tổng hợp và sức chiến đấu cao; tổ chức lực lượng tinh gọn, cơ động, nền nếp chính quy, kỷ luật chặt chẽ, trang bị ngày càng hiện đại; xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên hùng hậu, chất lượng ngày càng cao; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; xây dựng và phát huy mạnh mẽ “thế trận lòng dân” trong nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân, nâng cao chất lượng xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ.

Các cấp ủy Đảng và cơ quan, đơn vị Bộ Tư lệnh Thủ đô tiếp tục đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, các phong trào thi đua yêu nước của địa phương, các cuộc vận động của các cấp, các ngành, gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, việc quán triệt và thực hiện nghiêm túc công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; coi trọng giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống để cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, luôn luôn là chỗ dựa vững chắc, tin cậy, là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô.

Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam là dịp để mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân Thủ đô cùng nhìn lại lịch sử vẻ vang của Đảng, của quân và dân ta để thêm tự hào về Đảng và Bác Hồ vĩ đại, về Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng; từ đó tiếp thêm động lực, không ngừng đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, chung sức chung lòng, nêu cao tinh thần gương mẫu đi đầu, cùng đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc như chỉ đạo của Trung ương và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm.